АЛМАТЫ. ҚАЗАҚПАРАТ — Қарыз алушының банктік қарыз шартын жасасқанға дейін кредиттің негізгі шарттары туралы толық ақпарат алу мүмкіндігін қамтамасыз ету мақсатында 2020 жылғы 1 сәуірден бастап күшіне енетін банктік қарыз шартын жасасу тәртібіне қосымша талаптар енгізілді, деп хабарлайды «Қазақпарат» тілшісі.
«Аталған тәртіппен банк шарттарының ашықтығын жетілдіру мақсатында 2020 жылғы 1 сәуірден бастап қарыз алушы — жеке тұлғаға арналған жадынаманың бекітілген нысаны көзделген, ол қарыз алушыға банктің кредиттің шарттары, қарыз алушының жауапкершілігі туралы ақпаратпен әлеуетті клиенттермен шарт жасау алдындағы жұмыс кезеңінде берілетін болады», — деп хабарлады ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінде.
Сонымен, 2020 жылдың 1 сәуірінен бастап қарыз алушыларға арналған жадынамаға назар аудару қажет. Қарыз алушыға банктік қарыз шарты жасалғанға дейін жаңа белгіленген нысан бойынша жадынама берілуге тиіс. Осы нақты банктегі қарыз шарттары туралы ақпараттандырудан басқа, ол оларды басқа банктердің қарыз шарттарымен салыстыруға мүмкіндік береді. Яғни, банктерді аралап, жадынамаларды жинап, оларды тыныш жағдайда бағалауға, салыстырып, ең қолайлы шарттарды және банкті таңдауға болады.
Жадынаманың жаңа нысанында: қарыз сомасы мен валютасы; қарыз мерзімі; төлемдердің саны; сыйақы ставкасының түрі (тіркелген немесе құбылмалы), сыйақы ставкасының жылдық пайызбен не тіркелген сомадағы мөлшері; шынайы, жылдық, тиімді, салыстырмалы есептеудегі сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері; қарызды беруге және оған қызмет көрсетуге байланысты комиссиялардың және өзге де төлемдердің атауы мен мөлшері;
Бұдан басқа, өтелетін жалпы сома; сыйақының қорытынды сомасы; негізгі борыш пен сыйақыны уақтылы өтемегені үшін тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мөлшері; банктік қарыз шартының талаптарына сәйкес айыппұлдардың, өсімпұлдардың өзге де түрлері (оның ішінде қарызды мақсатсыз пайдаланғаны, сақтандыру шарттарын уақтылы ресімдемегені үшін және т.б.); сақтандыру шартын жасасу қажеттігі және оны ұзарту мерзімдері; банктің байланыс деректері (телефон нөмірлері, электрондық пошта мекенжайы, банк сайтының мекенжайы).
Банктік қарыз шартына титулдық парақ қоса берілуге тиіс. Оның форматы барлық банктер үшін бірдей. Шарттың мәтіні титулдық парақтан кейін жазылатын болады. Қарыз шарттары өзгерген жағдайда банк қарыз алушыға жаңа титул парағын беруге міндетті болады.
Титул парағында: қарыз сомасы мен мерзімі; сыйақы ставкасының мөлшері; жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің мөлшері; өтеу әдісі мен тәсілі; шартта қарыз алушының негізгі борышты ішінара немесе толық мерзімінен бұрын өтеу құқығы болған кезде — қарыз алушының осы құқықты іске асыру үшін банкке тиісті өтінішпен жүгіну қажеттігі туралы ақпарат; шарт бойынша міндеттемелерді бұзғаны үшін тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мөлшері; қарыз алушының банкке банктік қарыз шарты бойынша міндеттемені орындау мерзімін өткізіп алу себептері, кірістері және басқа да расталған мән-жайлар (фактілер) туралы мәліметтерді қамтитын жазбаша өтініш беру құқығы туралы ақпарат
Заемды өтеу кестесі мен титулдық парақ заемшыға банктік заем шарты немесе клиенттің өтініші негізінде берілген кредиттік желі шеңберінде заемның кезекті бөлігін берген кезде берілетін болады.
Кредит желісін ашу туралы келісім шеңберінде берілген қарыздарға (транштарға) қатысты қарыз алушыға шартта көзделген тәсілмен алынған қарыздың (қарыздардың) сомасы, сыйақы ставкаларының мөлшері туралы ақпарат берілетін болады; қарызды (қарыздарды) өтеу мерзімдері, төлем күндері, комиссиялардың және қарызды беруге және оған қызмет көрсетуге байланысты өзге де төлемдердің атауы мен мөлшері (бар болса).
Осыдан келіп шығатыны, қарыз алушыларға банктік қарыз шартын жасасу кезінде, оның ішінде оған қол қойылғанға дейін 2020 жылғы 1 сәуірден бастап қарыз шарттары туралы егжей-тегжейлі ақпарат берілетін болады.
Қарыз алушы жеке тұлғалардың құқықтарын қорғау шеңберінде шарттың қолданылу мерзімі кезеңінде біржақты тәртіппен өзгеруі мүмкін және, әдетте, қарыз алушыларға қол жетімсіз банктің ішкі құжаттарына сілтемелік нормалары бар банктік қарыз шарттарын жасасуға қосымша шектеу қойылған.
«Бұл шектеу банктер өздерінің ішкі құжаттарында банктік қарыз беруге немесе қызмет көрсетуге байланысты шарттарды өзгерткен, ал қарыз алушылардың олармен танысуға мүмкіндігі болмаған кезде бұрын орын алған проблемаларды жоюға бағытталған. Енді 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап банктер қарыз бойынша кез келген талаптар өзгерген кезде ішкі банктік құжаттарда клиентті таныстырып, оларды клиентпен жасалған тиісті шарттарда көрсетуі тиіс «, — деп хабарлады Агенттікте.
Источник https://www.inform.kz/ru/s-1-aprelya-zarabotayut-novye-trebovaniya-k-bankam-po-vydache-kreditov_a3608000
